ذهن و بدن انسان برای برآورده نمودن نیازهای بشری در پیرامون خود بطور بسیار شگفت آوری با هم تلفیق شده اند. احساسات انسانی، افکار و اعمالی که به عنوان یک موجود زنده تجربه می نمائیم بر اساس کنش های مغز انسان بوقوع می پیوندند. شیوه پردازش اطلاعات پیرامونی و درونی و بشر بر احساسات، افکار و اعمال او تاثیر می گذارند. جزئی ترین تغییر در عملکردهای پردازشی مغز میتواند بر نحوه کنش ها و فعالیت های زندگی روزمره ، تحصیل – آموزش و یادگیری و زندگی اجتماعی انسان تاثیر مستقیم بگذارد. اختلال یکپارچگی حسی یکی از موارد است که نشان میدهد چگونه این اشتباه در پردازش مغزی رخ می دهد.
اختلال یکپارچگی حسی یک اختلال عصب شناختی میباشد که تقریبا چهل در اواسط قرن معاصر توسط دکتر آیرز شناسایی معرفی گردید. دکتر آیرز نظریه خود در مورد اختلال یکپارچگی حسی را به منظور توصیف روابط بین الگوهای رفتاری و عملکرد مغز توسعه و گسترش داده و به جامعه علمی معرفی نمود.
يکپارچگي حسي به معني دريافت و پردازش اطلاعات از هفت حس حرکت ،لمس ،فشار ،بينايي ،شنوايي ،چشايي ،و بويايي مي باشد.
همه انسان ها با پنج سیستم حسی اصلی درون خود که همانا بینایی ، شنوایی ، چشایی ، بویایی و لامسه می باشد آشنا هستند. این حس های اصلی بشری ، به محرک های خارجی وارده از محیط پیرامونی بشر پاسخ می دهند. افراد بسیار اندکی با سیستمهای حسی موجود در داخل بدن آشنایی دارند، این حس های درونی عبارتند از حس عمقی ، حس لمسی ، حس تعادلی و حس احشائی . این حس ها را ” سیستم های حسی بدن محور” یا “سیستم های حسی نزدیک” می نامند. این حس های نزدیک بدون نیاز به خودآگاهی عمل می نمایند و برای ما نیز قابل مشاهده نیستند .
گاهی اطلاعات حسی با دقت وبه طور کافي پردازش نمي شود.اين به نوبه خود بر کارايي عملکرد مغز تاثير مي گذارد چرا که عملکرد مناسب مغز به يکپارچگی خوب حواس بستگي دارد.بنابراين با ، هماهنگ کردن چشم و دست و کنترل حرکتي و ادراک بصري و فضايي و مسائل تعادلی لمسی و توانايي بصری-حرکتی، و توانايی جهت گيری مي توان گروهي از ناتوانيهاي نوشتن خواندن،هجي کردن،واختلالات رياضي را درمان کرد. هماهنگی حرکتی ظريف ، مستقيماً مربوط مي شود به رشد و تکامل ماهيچه هاي ريز دست که در انجام تکاليفي نظير نوشتن ، نخ کردن ، سوار کردن مهره ها و پيچها و قيچي کردن ، به کار برده مي شود انجام موفقيت آميز همه ي اين تکاليف موجب موفقيت در تحصيل و درمان اختلالات يادگيري مي شود. به نظر مي رسد هر چه کودکان در زمينه در يافت و پرداخت محرکهاي ورودي ، کار آمد تر شوند در فهم و درک محيط و در نتيجه دربيان و توصيف خود توانا تر خواهند بود.
مغز انسان دریافت های حسی را پس از دریافت و ثبت و مکانبندی ، مرتب می کند و همانند یک افسر راهنمایی و رانندگی در تقاطع یک چهار راه که ماشینهای در حال حرکت را هدایت می کند ، عمل می نماید. پردازش حس لمسی ، حس تعادل و عمقی نسبت به سیستم های حسی پنجگانه در صدر اولویت قرار دارد.
یکپارچگی حسی عبارت از یک فرایند عصبی در خصوص سازماندهی اطلاعاتی است که ما از حس های “دور ” و “نزدیک ” کسب می کنیم. ” زمانی که مغز بطور مناسب و مطلوبی اطلاعات را پردازش کند ، ما بطور خودکار و به شیوه ی مناسب به این اطلاعات پاسخ خواهیم داد.
و اما در تعریفی جامعتر اختلال یکپارچگی حسی عبارت است از ناتوانی در پردازش اطلاعات خاصی که از طریق حس ها دریافت می گردد. هنگامیکه یک فرد مبتلا به اختلال یکپارچگی حسی است ، قادر به بروز واکنش مناسب و خودکار به اطلاعات حسی خاصی به منظور برنامه ریزی و سازماندهی رفتار و پاسخ مناسب نیست. این موضوع باعث می شود که فرد تکنیکهای اولیه و بنیادین لازم برای حفظ حیات را مجددا بررسی نماید و آنها را به منظور استفاده اولویت بندی کند.این موارد عبارتند از ترس و وحشت ، گریز و یا ستیز و جنگ که در مغز دور اولیت قرار دارند.اختلال یکپارچگی حسی در واقع یک برهمخوردگی و اغتشاش در فرآیند جذب و دریافت ، سازماندهی و بروز اطلاعات حسی است . در حالت دریافت زیاد اطلاعات ، مغز دچار تحمل بار زیاد می شود و قرار گرفتن در حالت سنگینی بار موجب میشود تا از محرک حسی و پاسخ اجتناب نماید. در حالت دریافت اطلاعات اندک ، مغز مرتبا به جستجوی اطلاعات حسی می پردازد. برهم خوردن نظم و ساختار عصبی به سه حالت متفاوت میتواند ایجاد شود که در ادمه بررسی می نماییم.
اول اینکه به علت قطع ارتباط در سطح سلولهای عصبی ، مغز پیامی را دریافت نمی کند.
دوم اینکه در برقراری مستمر ارتباط وقفه رخ میدهد و ثبات و پیوستگی وجود ندارد و دریافت پیام با وقفه همراه است.
سوم اینکه پیامها بطور مستمر دریافت میشوند ولی بین آنها و سایر پیامها ارتباط مناسب و مطلوبی برقرار نمی شود.
اختلالات همراه و همبود با اختلال یکپارچگی حسی :
به دلیل اینکه بیشتر علائم اختلال یکپارچگی حسی بصورت طیفی بروز می کنند و یک دامنه ای از رفتارها را شامل میشوند ، بنابراین با بسیاری از اختلالات روانپزشکی دیگر به ویژه اختلال بیش فعالی و نقص توجه ، درمان کودکان اوتیسم و اختلال یادگیری بطور همزمان بروز می یابند و همین امردلیل دشوار بودن تشخیص قطعی اختلال یکپارچگی حسی می باشد.
کلینیک نوین توان با استفاده از جدید ترین متد های درمان اختلال یکپارچگی حسی اقدام به ارائه خدمات به طثف گشترده ایی از بیماران اختلال یکپارچگی حسی می نماید و با سالها تجربته در زمینه درمان اختلال یکپارچگی حسی گام های بزرگی در این عرصه برداشته است با تکیه بر آخرین پژوهش های علمی برای درمان اختلال یکپارچگی حسی آماده هستیم تا به نیازهای بیماران در این حوزه پاسخ دهیم